UMJETNOST GRAĐENJA: KUĆE TREBA DA MIRIŠU NA MJESTO GDJE NASTAJU
U okrilju Festivala priče “Zavičajne staze“ u petnjičkom Centru za kulturu 19.jula, održana je edukativna tribina pod naslovom „Umjetnost građenja“, na kojoj je veoma interesantno izalaganje imao prof. dr Rifat Alihodžić, uz asistenciju i moderiranje, ing. arhitekture Irfana Ramčilovića i publiciste Mirsada Rastodera.
„Kuće treba da mirišu na mjesto gdje nastaju“, kazao je profesor Alihodžić na tribini u Petnjici, objašnjavajući važnost arhitekture kontinuiteta.
„Gradovi i naselja bez starih objekata isto što i čovjek bez uspomena“, kazao je profesor Alihodžić, potvrđujući to uporednom prezentacijom fotografija starih naselja i objekata, koje su pod njegovim stručnim nadzorom rekonstrisani ili projektovani, od Bijelog Polja, preko Plava, do Podgorice, Rožaja, Tivta, Petnjice, Mojkovca, Bara i drugih gradova. On je edukativno podsjetio na važnost savremene izgradnje, srazmjerno prostoru, tradiciji i potrebama ljudi u konkretnoj sredini.
„Naše kuće na ovim prostorima građene su onolike kolike trebaju porodici, jer megalomanskom izgradnjom gubimo karakteristike naših naselja, naše originalnosti, autohtonosti i važnog dijela identiteta svakog prostora ponaosob“, kazao je Alihodžić
On je sa posebnim poštovanjem govorio o značaju rekonstrukcije stare džamije u Petnjici i razumijevanju dobrotvora, rahmetli Mujka Šabotića, da se umjesto sasvim nove, sačuva po mnogo čemu jedistven objekat islamske arhitekture u Petnjici.
„Čovjek se identifikuje kroz kuću ali nedostatak samopoštovanja koji se manifestuje kroz rušenja starih objekata, istovremeno urušava i dio identiteta. Mi nemamo razloga da se stidimo onoga što je bilo, nego mnogo češće onoga što sada gradimo bez mjere i osjećanja za prostor i potrebe, bilo porodice, naselja ili grada. Petnjica ima veliku šansu da kao novi, urbani centar ii grad, bude primjer gradnje na principima tradicije. Da se ozbiljnim urbanističkim planom , koji će, uvažavajući tradicionalne vrijednosti, protežirati gradnju na savremeni način i savremenim sredstvima uz upotrebu materijala, koji su sa ovog područja, kao što su kamen, drvo…“, istakao je prof. dr Alihodžić.
Komentarišući najavu izgradnje muzeja ćilima i moguće kombinacije etno muzeja, u kome bi se našla i gradska biblioteka, Alihodžić ističe da muzej u Petnjici mora biti živ, da ima niz sadržaja koji će ostvarivati kulturološku, ali i ekonomsku održivost, kroz radionicu tkanja i turističko-edukativne prezentacije svega što je karakteristično i značajno za petnjički kraj. „Prvenstveno treba raditi na promjeni svijesti, da ono što je naše treba što prije odbaciti, već naprotiv, mi imamo puno toga originalnog da pokažemo drugima i sebi. U tom kontekstu, ja vidim i buduću zgradu muzeja u Petnjici“, kazao je Alihodžić i dodao da mnogo toga imamo za pokazati u Petnjici i u Crnoj Gori, ali je ključno vratiti svijest da to vrijedi i da je svakom našem gostu zanimljivo upravo to, a ne objekti koje može da vidi u svakoj metropoli ili gradu Evrope i svijeta.
„Crna Gora ima šansu da izgradi autohton stil gradnje, koji podrazumijeva izrazito uvažavanje ambijenta, materijala i prostora u kome nastaje“, kaže arhitektaprof. dr Rifat Alihodžić, dobitnikmeđunarodne Građevinske nagrade CEMEX 2018.
Vanredni profesor Arhitektonskog fakulteta u Podgorici ističe da je “Arhitektura kontinuiteta apsolutno imanentna ljudskoj svijesti, a da je odsustvo starih građevina u gradskom jezgru isto kao odsustvo uspomena kod čovjeka”.
Rifat Alihodžić je rođen 1956. godine u Beranama. Diplomirao na arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Sarajevu 1978. godine. Zvanje magistra tehničkih nauka stekao je na Arhitektonskom fakultetu Univerziteta u Beogradu a njegovmagistarski rad “Definisanje primarnih aspekata psihološkog doživljaja arhitektonskog prostora i forme” dobio je prestižnu nagradu “Milorad Macura” koju dodjeljuje Institut za arhitekturu i urbanizam Srbije. Zvanje doktora tehničkih nauka, iz oblasti arhitekture i urbanizma stekao je 2009. godine, na Fakultettu tehničkih nauka – Departman za arhitekturu i urbanizam u Novom Sadu. U zvanje docenta na Univerzitetu Crne Gore izabran je 2010. godine, u zvanje vanrednog profesora 2015. godine.
Realizovao je preko stotinu objekata u Crnoj Gori i regionu. Objekat kapele-gasalhane u Bijelom Polju, prestižni arhitektonski časopis WA br.08/2015. uvrstio je među 13 najpoznatijih objekata funeralne arhitekture u svijetu.
Dobitnik je prestižne nagrade „Borba“ za najbolje realizovano arhitektonsko djelo u Crnoj Gori 1990. godine, III nagrade na međunarodnom salonu urbanizma u Nišu 2011. godine, kao i nagrade „CEMEX“ 2014. godine. Predstavljao je Crnu Goru na svjetskoj smotri u Meksiku. na XII internacionalnom Bienalu arhitekture u Veneciji 2010. godine. Učesnik je trijenala arhitekture istočne i srednje Evrope, i brojnih naučnih skupova. Autor trideset naučnih radova, jedne knjiige i jedne monografije izdate od strane CANU.
LION HODŽIĆ
[ngg src=”galleries” ids=”7″ display=”basic_thumbnail”]